Hüsnü Yücel
TELEFERİK VE ŞEFFAF İHALE
18 Mart 2010 Perşembe günü yazdığım yazıyı bu gün aynen tekrarlıyorum.Çünkü gündem yine teleferik ve
kafalarda yine aynı soru işaretleri.O zaman gündeme getirdiğimiz hassasiyetler dikkate alınmadı ve teleferik
mahkemelik oldu.Keşke uyarılarımız zamanında dikkate alınmış olsaydı ve gerekli ihale şartları oluştuktan sonra
ihaleye çıkılsaydı.18 Mart yazım şöyleydi:
"Şeffaf kelimesi kulağa ne kadar hoş geliyor değil mi? Onun için hoş olanı sevelim. Şeffaf olan her şey güzeldir. Şeffaf olan hiç bir şeye hiç bir kimsenin diyeceği yokdur. Dese bile lafta kalır. Kimse inanmaz.
Bu kadar güzelliklere sahip olan şeffaflıktan neden bu kadar çekiniyoruz. Şeffaflık aynı zamanda paylaşmakdır. Her şeyi bölüşmekdir. Artısı ile eksisi ile bir şeylere ortak olmakdır.
Karşı tarafı adam yerine koymakdır.
Ben yaptım da oldu demek yerine, hep beraber yapdık ama oldu veya olmadı demek daha doğru değil mi?
Neden "BEN" inatlaşmasından vazgeçemiyoruz.
Boztepe'ye Teleferik pojesi istisnasız bütün Belediye Başkanlarının hayali olmuşdur. Çok güzel bir poje. Hele hele borcu harcı olmayan Belediyeler için tartışılmaması gereken bir poje.
Hele hele çöpünü hala deniz kenarına depolamayan belediyeler için ideal bir poje. Hele hele şehirde otopark sorunu olmayan belediyeler için en güzel proje.
Kısacası yönettiği kentin bütün temel ihtiyaçlarını çözmüş belediyeler için güllük gülistanlık bir proje.
Bütün bunlara rağmen yani Ordu'nun bir çok temel hayati projelerinin çözüme kavuşturulamasına rağmen biz bu pojeye Belediye Meclisinde desdek verdik.
Bizim beklentimiz bu Projenin Ordu kamuoyunda tartışıldıkdan sonra hayata geçirilmesi idi. Meclis kararından sonra proje ile ilgili veya ihale safhası ile ilgili hiç bilgilendirilmedik. Bilinçli bir şekilde gizem dolu bir yola girildi. Halbuki doğrusu neydi?
"Şeffaf Pano, Şeffaf ihale" sistemi ile yola çıkmakdı. Belediye Meclisinde ve daha sonra da Ordu kamuoyunun önünde tartışılmalı idi. İhale tamamen şeffaf yapılmalı idi.
Yazımın başlangıç kısmında dediğim gibi, şeffaf olan güzeldir. Şeffaf olan sevilir. Şeffaflık saydamlıkdır. İncelikdir. Seveni çokdur. Şeffaf olmayan hiç bir şeyin seveni yokdur.
Teleferik için üç aşamalı ihale yapılmış.Yapıldı diyemiyorum , çünkü kimsenin haberi yok. Birinci ihale iptal edilmiş. İkinci ihaleye üç firma katılmış. İhale komisyonu tarafından üç firma yeterli görülmüş.
Teklif vermeleri için davet edilmişler. Çok kısa olarak bu ihale safhasını sizinle paylaşmak istiyorum.
Lütfen dikkatinizi rica ediyorum. Ben kendim mühendisim ve yıllarca çok büyük ihalelere katıldım.Ve çok büyük ihaleler içinde ihale komisyonu Başkanlığı yaptım.
Bu tür ihalelerde en önemli merhale, ihale için istenen belgelerin ve şartların yerine getirilmesidir. İhale Komisyonu çok büyük bir hassasiyetle istediği belgeleri inceler ve kararını verir.
İhale için yeterli görüp görmemek komisyonun tasarrufundadır. Bu ne demekdir? Evraklarınız incelendi ve biz sizi komisyon olarak ihaleye davet ediyoruz. İhalenin bu aşamsında hakların gizlilik ilkesi vardır. Hiç bir yüklenicinin evrakı diğerine gösterilemez. Bu aşamaya kadar herşey doğru.
Bu ihale ile ilgili üç firma yeterli görülmüş. LEİTER, DOPPELMAYER VE STM.
Bu üç firma teklif vermek üzere davet edilmişler.
BU NE DEMEKDİR? BİZ KOMİSYON OLARAK
SİZİN EVRAKLARINIZI İNCELEDİK VE BU İŞİ YAPMAK ÜZERE TEKLİFİNİZİ VERİN DEMEKDİR. Böylede olmuş.
Üç Firma teklifini vermiş. Leitner Firması 1.Teklifi:12.738.000 T.L
2.Teklifi: 9.384.000 T.L. Doppelmayer Firması:1.teklifi:10.700.000 T.L 2.Teklifi: 9.850.000 T.L STM Firması:1.Teklifi:8.860.000 T.L 2.Teklifi:8.360.000 T.L.
Verilen teklifler bunlar.
Yani siz
kurum olarak firmalara demişsiniz ki, BİZ SİZİ YETERLİ GÖRÜYORUZ , TEKLİF FİATLARINIZI VERİN DEMİŞSİNİZ. FİRMALAR DA TEKLİFLERİNİ VERMİŞLER.
Bu aşamadan sonraki gelişmeler kafaları tam karıştırıyor. Bu ihale iptal ediliyor.4734 sayılı Kanunun 5.Maddesinin birinci fıkrasında "idareler bu kanuna göre yapılacak ihalelerde , saydamlığı, rekabeti ve esit muamaleyi , güvenirliliği , gizliliği kamuoyu denetimini , ihtiyaçların uygun şartlarla ve ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur"hükmü yer almaktadır.
Bu bir kanun ihlali maddesidir.Bütün firmaların Belgeleri ve teklif mektupları diğer firmalar ve ihale komisyonu tarafından görüldüğünden,ihelenin şeffaflık ilkesi bozulmuş oluyor.
Bundan sonra üçüncü ihaleye çıkılıyor. Bundan sonra kafalar hep karışıyor. Daha önce yeterli görülen 5.500.000 T.L. lik iş bitirme limiti 10.000.000 T.L ye çıkarılıyor.2.İhalede en düşük teklifi veren Firmanın iş bitirme
belgesi 7.030.000.T.L. olduğu bilindiği için engellemeler başlıyor.
Halbuki daha önce aynı komisyon 5.500.000 T.L lik iş bitirme belgesini yeterli görmüş ve teklif mektubu istemişdi.Bu belge bu iş için yeterli
bir belgedir.NEDEN?4734 sayılı Kanunun 21.maddesinin (e)bendine göre gerçekleştirilen ve yaklaşık maliyeti eşik değerin altında olan incelemeye konu ihalede Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 39.maddesinin beşinci fıkrasının (b)bendin birinci alt bendine göre deneyim tutarının yaklaşık maliyetin %50 sinden az ve % 100 'ünden fazla olmamak üzere idarece belirlenmesi gerekmektedir. (Maliyetin artırılması sebebi ile idare iş deneyim maddesi hükümlerinde kanun boşluğu olan hususu kullanmış ve firmanın iş deneyim tutarını bildiğinden tercih sebebeini kullanarak yükseltmişdir.
Diğer firmayı engellemişdir.? Bunun yanında ihale komisyonu Üretim Kalite Belgesi olarak da bir dayatmada bulunmuş ve Leitner Firmasının kullandıgı (ModülH) mecburiyetini getirmişdir. Halbuki Sanayi ve Ticaret
Bakanlığınca bu üretimler EŞDEĞER GÜVENİRLİKDE KABUL EDİLMEKTEDİR.
Bir de ikinci ihelede teminat mektubu süresi 30 gün olarak istenmiş ve bütün firmalar 30 günlük Teminat mektubu vermişler. Daha sonra 2.İhaleyi kazanan Firmaya Teminat Mektubu 60 günlük değil diye engel konulmuş. Halbuki bu idarenin kusuru olmasına rağmen anında düzeltilebilecek bir eksiklik.Daha sonra Mektubunu 60 gün olarak getir dersin ve dosyaya ilave edersin.Bütün bu gerekçelerden şuraya gelmek istiyorum.
Bu kadar maliyeti yüksek bir ihale daha şeffaf olmalıydı.Bu iş 8.360.000 T.L teklif veren firmaya verilmeliydi?
İş Bitirme Belgesi limiti yapılan ihele edilen işin keşfinin yarısını geçtiği sürece kabul edilir hükmü var.Adam işini yaparsa ödersin.Yapmasa ödemezsin.
Yani Ordu Belediyesi'nin bu gerekçeler ile 2.İhaleyi iptal etmesi ve bunun gerekçelerini kamuoyu ile paylaşmamasını etik bulmuyorum.
Bu temel atma töreni yarın yapılsa da bu sorular kafamızda hep cevap arauacak .
Ordu Belediyesi'nin bu ihale ile ilgili gelişen safhaları İnternet sayfalarından sizler de öğrenebilirsiniz. Bizim öğrendiğimiz gibi.Bütün bu teknik bilgiler Kamu İhale Kurumunun Raporunda mevcut. İkinci İhalede en düşük teklifi vermesine rağmen ihele dışı bırakılan Firmanın KİK Kamu İhale Kurumuna itirazı bulunuyor.
Yapılan incelemede 7 Kişilik Komisyon Üyesinin Başkan dahil üç üyesi firmayı haklı bulmuş.Gönül isterdi ki Ordu Belediyesi YEDİDE YEDİ haklı bulunsun.
Kamu İhale Kurumunun üç üyesi Belediyeyi bu ihale ile ilgili kusurlu bulmuşdur.Bu bir iddia değil yazılı bir rapordur.
Ben sadece Kamu İhale Kurumu'nun üç üyesinin verdiği rapor doğrultusunda değerlendirmelerde bulundum.
Kamu İhale Kurumu Üyelerinden Başkan dahil üç kişinin hazırlamış olduğu raporun bitiş paragrafı aynen şöyledir. "Açıklanan nedenler ile;incelemeye konu ihalede karar verilmesi gerekdiği yönündeki düşüncemizle "itirazen şikayet başvurusunun reddine"ilişkin karara katılmıyoruz".
Gönül isterdi ki,ikinci ihale iptal edilmesin ve ihaleye en düşük
teklifi veren Firma'nı teklifi değerlendirilmeye alınsın.
Eğer ufak tefek belgelerde eksiklik var ise,eksikliklerin tamamlanması
istensin. ir trilyonluk kaynak da Ordu Belediyesine kalsa iyi olmazmıydı?Hem Belediye kazanır ,hem de Ordu kazanırdı. Tekçe yapılan ihale şeffaf olsaydı da ilk harcı hep beraber koyabilseydik."
Evet, 18 Martta yazmış olduğum yazı aynen böyleydi. Sayın Başkan temel atma töreninde Eylül ayında teleferiğin açılışını yapacağız demişti.Demişti demesine de
biraz imkansız gibi gözüküyor.SAYIN BAŞKAN'A SESLENİYORUM.BÜTÜN MECLİS ÜYELERİNİ ÇAĞIRIP MECLİS İÇİNDEN BİR KOMİSYON KURALIM.BU KOMİSYON DA GÖREV ALMAK DA İSTİYORUM.Sİ LBAŞTAN YENİ BİR İHALE ŞARTNAMESİ HAZIRLAYALIM.BELEDİYE MECLİS SALONUNDA BASIN HUZURUNDA ŞEFFAF BİR İHALEYE ÇIKALIM.GÖRECEKSİNİZ KAZANAN ORDU BELEDİYESİ OLACAK.DOLAYISIYLA ORDU KAZANACAK.
Bu kadar güzelliklere sahip olan şeffaflıktan neden bu kadar çekiniyoruz. Şeffaflık aynı zamanda paylaşmakdır. Her şeyi bölüşmekdir. Artısı ile eksisi ile bir şeylere ortak olmakdır.
Karşı tarafı adam yerine koymakdır.
Ben yaptım da oldu demek yerine, hep beraber yapdık ama oldu veya olmadı demek daha doğru değil mi?
Neden "BEN" inatlaşmasından vazgeçemiyoruz.
Boztepe'ye Teleferik pojesi istisnasız bütün Belediye Başkanlarının hayali olmuşdur. Çok güzel bir poje. Hele hele borcu harcı olmayan Belediyeler için tartışılmaması gereken bir poje.
Hele hele çöpünü hala deniz kenarına depolamayan belediyeler için ideal bir poje. Hele hele şehirde otopark sorunu olmayan belediyeler için en güzel proje.
Kısacası yönettiği kentin bütün temel ihtiyaçlarını çözmüş belediyeler için güllük gülistanlık bir proje.
Bütün bunlara rağmen yani Ordu'nun bir çok temel hayati projelerinin çözüme kavuşturulamasına rağmen biz bu pojeye Belediye Meclisinde desdek verdik.
Bizim beklentimiz bu Projenin Ordu kamuoyunda tartışıldıkdan sonra hayata geçirilmesi idi. Meclis kararından sonra proje ile ilgili veya ihale safhası ile ilgili hiç bilgilendirilmedik. Bilinçli bir şekilde gizem dolu bir yola girildi. Halbuki doğrusu neydi?
"Şeffaf Pano, Şeffaf ihale" sistemi ile yola çıkmakdı. Belediye Meclisinde ve daha sonra da Ordu kamuoyunun önünde tartışılmalı idi. İhale tamamen şeffaf yapılmalı idi.
Yazımın başlangıç kısmında dediğim gibi, şeffaf olan güzeldir. Şeffaf olan sevilir. Şeffaflık saydamlıkdır. İncelikdir. Seveni çokdur. Şeffaf olmayan hiç bir şeyin seveni yokdur.
Teleferik için üç aşamalı ihale yapılmış.Yapıldı diyemiyorum , çünkü kimsenin haberi yok. Birinci ihale iptal edilmiş. İkinci ihaleye üç firma katılmış. İhale komisyonu tarafından üç firma yeterli görülmüş.
Teklif vermeleri için davet edilmişler. Çok kısa olarak bu ihale safhasını sizinle paylaşmak istiyorum.
Lütfen dikkatinizi rica ediyorum. Ben kendim mühendisim ve yıllarca çok büyük ihalelere katıldım.Ve çok büyük ihaleler içinde ihale komisyonu Başkanlığı yaptım.
Bu tür ihalelerde en önemli merhale, ihale için istenen belgelerin ve şartların yerine getirilmesidir. İhale Komisyonu çok büyük bir hassasiyetle istediği belgeleri inceler ve kararını verir.
İhale için yeterli görüp görmemek komisyonun tasarrufundadır. Bu ne demekdir? Evraklarınız incelendi ve biz sizi komisyon olarak ihaleye davet ediyoruz. İhalenin bu aşamsında hakların gizlilik ilkesi vardır. Hiç bir yüklenicinin evrakı diğerine gösterilemez. Bu aşamaya kadar herşey doğru.
Bu ihale ile ilgili üç firma yeterli görülmüş. LEİTER, DOPPELMAYER VE STM.
Bu üç firma teklif vermek üzere davet edilmişler.
BU NE DEMEKDİR? BİZ KOMİSYON OLARAK
SİZİN EVRAKLARINIZI İNCELEDİK VE BU İŞİ YAPMAK ÜZERE TEKLİFİNİZİ VERİN DEMEKDİR. Böylede olmuş.
Üç Firma teklifini vermiş. Leitner Firması 1.Teklifi:12.738.000 T.L
2.Teklifi: 9.384.000 T.L. Doppelmayer Firması:1.teklifi:10.700.000 T.L 2.Teklifi: 9.850.000 T.L STM Firması:1.Teklifi:8.860.000 T.L 2.Teklifi:8.360.000 T.L.
Verilen teklifler bunlar.
Yani siz
kurum olarak firmalara demişsiniz ki, BİZ SİZİ YETERLİ GÖRÜYORUZ , TEKLİF FİATLARINIZI VERİN DEMİŞSİNİZ. FİRMALAR DA TEKLİFLERİNİ VERMİŞLER.
Bu aşamadan sonraki gelişmeler kafaları tam karıştırıyor. Bu ihale iptal ediliyor.4734 sayılı Kanunun 5.Maddesinin birinci fıkrasında "idareler bu kanuna göre yapılacak ihalelerde , saydamlığı, rekabeti ve esit muamaleyi , güvenirliliği , gizliliği kamuoyu denetimini , ihtiyaçların uygun şartlarla ve ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur"hükmü yer almaktadır.
Bu bir kanun ihlali maddesidir.Bütün firmaların Belgeleri ve teklif mektupları diğer firmalar ve ihale komisyonu tarafından görüldüğünden,ihelenin şeffaflık ilkesi bozulmuş oluyor.
Bundan sonra üçüncü ihaleye çıkılıyor. Bundan sonra kafalar hep karışıyor. Daha önce yeterli görülen 5.500.000 T.L. lik iş bitirme limiti 10.000.000 T.L ye çıkarılıyor.2.İhalede en düşük teklifi veren Firmanın iş bitirme
belgesi 7.030.000.T.L. olduğu bilindiği için engellemeler başlıyor.
Halbuki daha önce aynı komisyon 5.500.000 T.L lik iş bitirme belgesini yeterli görmüş ve teklif mektubu istemişdi.Bu belge bu iş için yeterli
bir belgedir.NEDEN?4734 sayılı Kanunun 21.maddesinin (e)bendine göre gerçekleştirilen ve yaklaşık maliyeti eşik değerin altında olan incelemeye konu ihalede Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 39.maddesinin beşinci fıkrasının (b)bendin birinci alt bendine göre deneyim tutarının yaklaşık maliyetin %50 sinden az ve % 100 'ünden fazla olmamak üzere idarece belirlenmesi gerekmektedir. (Maliyetin artırılması sebebi ile idare iş deneyim maddesi hükümlerinde kanun boşluğu olan hususu kullanmış ve firmanın iş deneyim tutarını bildiğinden tercih sebebeini kullanarak yükseltmişdir.
Diğer firmayı engellemişdir.? Bunun yanında ihale komisyonu Üretim Kalite Belgesi olarak da bir dayatmada bulunmuş ve Leitner Firmasının kullandıgı (ModülH) mecburiyetini getirmişdir. Halbuki Sanayi ve Ticaret
Bakanlığınca bu üretimler EŞDEĞER GÜVENİRLİKDE KABUL EDİLMEKTEDİR.
Bir de ikinci ihelede teminat mektubu süresi 30 gün olarak istenmiş ve bütün firmalar 30 günlük Teminat mektubu vermişler. Daha sonra 2.İhaleyi kazanan Firmaya Teminat Mektubu 60 günlük değil diye engel konulmuş. Halbuki bu idarenin kusuru olmasına rağmen anında düzeltilebilecek bir eksiklik.Daha sonra Mektubunu 60 gün olarak getir dersin ve dosyaya ilave edersin.Bütün bu gerekçelerden şuraya gelmek istiyorum.
Bu kadar maliyeti yüksek bir ihale daha şeffaf olmalıydı.Bu iş 8.360.000 T.L teklif veren firmaya verilmeliydi?
İş Bitirme Belgesi limiti yapılan ihele edilen işin keşfinin yarısını geçtiği sürece kabul edilir hükmü var.Adam işini yaparsa ödersin.Yapmasa ödemezsin.
Yani Ordu Belediyesi'nin bu gerekçeler ile 2.İhaleyi iptal etmesi ve bunun gerekçelerini kamuoyu ile paylaşmamasını etik bulmuyorum.
Bu temel atma töreni yarın yapılsa da bu sorular kafamızda hep cevap arauacak .
Ordu Belediyesi'nin bu ihale ile ilgili gelişen safhaları İnternet sayfalarından sizler de öğrenebilirsiniz. Bizim öğrendiğimiz gibi.Bütün bu teknik bilgiler Kamu İhale Kurumunun Raporunda mevcut. İkinci İhalede en düşük teklifi vermesine rağmen ihele dışı bırakılan Firmanın KİK Kamu İhale Kurumuna itirazı bulunuyor.
Yapılan incelemede 7 Kişilik Komisyon Üyesinin Başkan dahil üç üyesi firmayı haklı bulmuş.Gönül isterdi ki Ordu Belediyesi YEDİDE YEDİ haklı bulunsun.
Kamu İhale Kurumunun üç üyesi Belediyeyi bu ihale ile ilgili kusurlu bulmuşdur.Bu bir iddia değil yazılı bir rapordur.
Ben sadece Kamu İhale Kurumu'nun üç üyesinin verdiği rapor doğrultusunda değerlendirmelerde bulundum.
Kamu İhale Kurumu Üyelerinden Başkan dahil üç kişinin hazırlamış olduğu raporun bitiş paragrafı aynen şöyledir. "Açıklanan nedenler ile;incelemeye konu ihalede karar verilmesi gerekdiği yönündeki düşüncemizle "itirazen şikayet başvurusunun reddine"ilişkin karara katılmıyoruz".
Gönül isterdi ki,ikinci ihale iptal edilmesin ve ihaleye en düşük
teklifi veren Firma'nı teklifi değerlendirilmeye alınsın.
Eğer ufak tefek belgelerde eksiklik var ise,eksikliklerin tamamlanması
istensin. ir trilyonluk kaynak da Ordu Belediyesine kalsa iyi olmazmıydı?Hem Belediye kazanır ,hem de Ordu kazanırdı. Tekçe yapılan ihale şeffaf olsaydı da ilk harcı hep beraber koyabilseydik."
Evet, 18 Martta yazmış olduğum yazı aynen böyleydi. Sayın Başkan temel atma töreninde Eylül ayında teleferiğin açılışını yapacağız demişti.Demişti demesine de
biraz imkansız gibi gözüküyor.SAYIN BAŞKAN'A SESLENİYORUM.BÜTÜN MECLİS ÜYELERİNİ ÇAĞIRIP MECLİS İÇİNDEN BİR KOMİSYON KURALIM.BU KOMİSYON DA GÖREV ALMAK DA İSTİYORUM.Sİ