Şahin:1 lira düşük fiyatın maliyeti 220 trilyon
Ulusal Fındık Konseyi Başkan vekili Onur Şahin fındık da fiyat ne kadar geç açıklanırsa, Ordu bundan o kadar fazla zarar görür dedi.
Ulusal Fındık Konseyi Başkan vekili Onur Şahin: "fındıkta fiyat ne kadar geç açıklanırsa, Ordu bundan o kadar fazla zarar görür" dedi.
Fındık fiyatlarının açıklanmasında ki gecikme, gecikmenin nedenleri, yapılması gerekenler ve FKB' nin içinde bulunduğu çıkmazla ilgili Ordu Kent Gazetesi olarak bir röportaj yaptık.
Ordukent: Öncelikle fındık fiyatlarında ki gecikme ve beraberinde getirdiği sorunlarla ilgili ne diyeceksiniz?
Şahin: Fındık fiyatı şu anda açıklanmadı ama muhtemelen Pazartesi' ye kadar açıklanmasını bekliyoruz. Fındıkta devletin alım yapmasını ve fiyat açıklamasını yanlış değerlendiriyorlar. Zannediyorlar ki fındığın hepsinin devlet alıyor. Fındıkta devletin fiyat açıklamasının en büyük nedeni daha ziyade serbest piyasadaki fiyatların üzerine yapacak olduğu etkidir.
Bakın geçen sene 95 bin yani fındığın %15 ini alabildi. Ama bakın dikkat ederseniz fiyat ne zaman açıklandı, üretici bahçeye girmeden yani fındık pazara inmeden fiyatı açıkladığı için serbest piyasada o fiyata yakın takip etmek zorunda kaldı.
Fiyat açıklansa da serbest piyasada fiyatın hemen artmasını bekleyemezsiniz
Bu gecikmenin en büyük olumsuz etkisi piyasada düşük fiyatın oluşmasının engellenmemesidir. Örnek veriyorum 2,70 ile 3,00 arasında fiyattan işlem görüyor. Siz şu saatten sonra 5 bile açıklasanız hemen birden serbest piyasada fındığın 1 lira artmasını bekleyemezsiniz.
Yani bu bir yaralıya müdahaleye benzer. Müdahale ne kadar gecikirse o yaralanan yerin tedavisi daha da çok zorlaşır. Müdahalenin gecikmesi de piyasaya o etkiyi yapıyor. Müdahale ne kadar gecikirse düşük fiyat denen hastalık piyasalara daha çok yerleşir ve bundan da bu bölgenin ekonomik iktisadi ve sosyal bünyesi zarar görür.
Ordukent: Çoğunluğu gurbetçi olan vatandaşlar fındık hasadını bitirdikleri için fındıklarını piyasadaki en düşük fiyata satmak zorunda kalıyorlar, geri dönebilmek için. Bu konuda oluşan üreticilerin mağduriyeti için ne diyeceksiniz?
Üretici fındık satmak için 10 gün sabretmelidir
Şahin:Burada vatandaş ta kendini biraz sorgulasın. 10 gün sabredememenin ben hiçbir gerekçesini göremiyorum. Giderim ayda %10 faizle tefeciden para alırım ve bir ay dişimi sıkarım. Bekleyelim devletin fiyat açıklamasını, tamam devlet fiyat açıklamakta gecikti. Yani şu anda piyasalarda düşük fiyat oluşmasının önünü açtı hatadır ama azcıkta biz kendimizi sorgulayalım.
Buradaki en büyük unsur şu, siz şu anda ne yapıyorsunuz, diyorsunuz ki piyasalarda çok düşük fiyatlar oluştu. Ama dikkat ederseniz farklı bir unsur var. Sadece ticaret grubu değil ihracatçılar da bundan şikayetçi.
Fındıkta ticaret grubunda söz birlikteliği yok
Bir an önce devlet fiyat açıklasın fiyatlar düşüyor deniliyor. Burada da akla gelen soru şu, ticaret grubu da ihracatçılar grubu devlet piyasaya müdahale etsin diyor.
Ben soruyorum o zaman devlet piyasada olmasın, serbest piyasa şartları hakim olsun diyenler kim?
O zaman bugün ticaret grubu temsilcileri devlet bir an önce fiyat açıklasın, üretici zarara ediyor derken, Ankara' da farklı şeyler söylüyorlar. En azından üretici Ankara' da da medyada da sokakta da aynı şeyi söylüyor. Bakıyoruz ticaret grubunda bu birliktelik yok. Birileri çıkıyor 3 lira dan yukarı olmaz devlet müdahale etmesin diyor, aynı ticaret gurubu içerisinde yine birileri çıkıyor hayır efendim devlet mutlaka fındıkta olmalıdır diyor.
Özetlemek gerekirse son 5 yıla baktığımızda 2003, 2004 ve 2005 yıllarında bu güne kadar aksamamıştır. 2006 da ise de devlet mecburen TMO"yu devreye soktu, bir o dönem 5 Eylül de açıklanmıştır ama geçen senede Temmuz ayında açıklanmıştır.
Fiyat gecikmesinde hiçbir mazeret kabul edilemez
Şunun hiçbir gerekçesi yok; devlet olarak bir kurumu görevlendirmişsin zaten TMO"yu, bu görevi de geri almamışsın. TMO bakanlar kurulu kararı ile görevlendirilmiştir ve sonrasında TMO dan görevin alındığına dair bir karar verilmediğine göre hala bu konuda yetkili TMO"dur.
Ben soruyorum o zaman yine, Allah aşkına devlet olarak bu beklemenin nedeni nedir? Hiçbir haklı gerekçesi yoktur. Depolarım hazır değildi, Türkiye gündemi yoğundu bunların hiçbir anlamı yoktur ve mazeret olarak kabul edilemez. Ve şu anda ne kadar zorlasak da adamın burada evi yoksa, borcu varsa satacak.
Yağmur yağsın, fındık harmanda kalsın diye dua ediyorum
Peki o vatandaş kaça satacak, 3 liradan yükseğe satamadılar hiç. Ve şu anda sen devlet olarak fındık alıyorum bile desen bunun anlamı şudur. Pazartesi ancak 25 inden sonra TMO gün vermeye başlayacak.
Yine Ağustos"un sonuna Eylül"ün başına doğru gelecek yani zaman geç olacak. Bir de dikkat edilirse fındık harmana serildikten sonra hava şartları çok güzel geçti. Fındık bu sene çok hızlı bir şekilde piyasaya indi. Ben şu anda dua ediyorum Allahım sağanak yağmur ver de, şöyle harmanlar 1 hafta 10 gün hiç kalkmasın. Yine işimiz duaya kaldı.
Ordukent: TMO"nun fındık alım politikasını nasıl değerlendiriyorsunuz, bu senede aynı politika mı uygulanmalıdır?
Şahin: Geçen sene verilen mantıklı bir fiyattır. Geçen sene uygulana çok güzel bir uygulamadır.
Ne denildi geçen sene TMO fındığı almamak için bahane arıyor, üreticiyi geri gönderiyor. Birazcık üreticimizin kendisini şöyle sorgulaması gerekiyor. Bizim üreticimiz şuna alıştı, manav grubuna fındığını verirken içini seçmeden tekleme ile birlikte vermek hatta bu bir övünç kaynağı olarak söylüyor bunu.
Üretici iğneyi biraz kendine batırmalı
Biz manava şunu soruyoruz. Kardeşim böyle fındık alınmaz, bir kısmı üreticiyi düzensiz bir biçimde fındık satmaya yönelten sizsiniz. Bu fındığın içini seç nem var teklemesini al diye neden geri göndermiyorsunuz demiyorsunuz.
Manavların tüccarların bize verdiği cevap şu; başkan diyorlar zaten bunlardan alacağımız var, ben o fındığı geri göndersem o adam bir daha hiç gelmeyecek. Ve o üretici yine aynı mantıkla TMO ya gidip fındığını vermek istiyor. Ondan sonra ya nemli çıkıyor fındık ya teklemeli çıkıyor.
Vatandaş şunu yapacak; vatandaş fındığını çok güzel bir şekilde kurutacak. Benim vatandaşa tavsiyem harmandan fındığını 3 gün geç kaldırsın, acele etmesin. Sanki fındık batıyor bize, o nimet diyoruz, 12 ay gözüne bakıyoruz diyoruz, zaman gelince de hemen kurtulmak istiyoruz.
Vatandaş fındığını çok güzel kurutacak, çok güzel ayıklayacak, hiç kimse de o ürüne bahane bulmayacak. Üreticinin TMO"ya fındık vermek için çaba harcaması lazım. TMO"nun nemli diye gönderdiği fındığı bir daha kurutamam diyip gidiyor ve 1 lira düşüğüne hemen o gün manava satıyor fındığını, bunu yapanları da gördük. Kendimizi sorgulamamız iğneyi birazcık ta kendimize batırmamız lazım.
Ordukent: Fiskobirlik"in şu anda içinde bulunduğu durum hakkında ne düşünyorsunuz?
Şahin: Bu sene artık kimse Fiskobirlik"ten bir şey beklemeyecek. Niçin? Birincisi 2006 yılından borçları var. Bankalarla problemi var. Fiskobirlik" ten bizim beklentimiz sadece TMO ile birlikte alımda birlikte hareket ederek üreticiye yardım edecek. Fiskobirlik zaten şu anda komada. Şu anda müşade altında, belirli bir zamanı böyle geçirip Fiskobirlik eski sağlığına kavuşmak zorunda. Niçin? Çünkü ben TMO"nun ilelebet bu piyasada bu şekilde müdahaleci olacağın beklemiyorum.
Devlette zaten bir yıl piyasalarda istikrarı sağladıktan sonra bu görevi gerçek sahiplerine devredecek.
1 Milyon düşük fiyatın Ordu'ya maliyeti 220 trilyondur
Gerçek sahibi kim? Fiskobirlik bizim Fiskobirlik den beklentimiz ürün alım zamanı gecikti çok hızlı alım lazım altını çiziyorum bu saatten sonra Cumartesi Pazar da dahil TMO ve Fiskobirlik ürün almak zorundadır.
Hızlı bir şekilde piyasaya en az 300 bin tonu çekmek zorundalar. Yoksa bu fiyat arttırılamaz.1 milyon lira fiyatın düşük oluşmasının maliyeti Ordu iline 220 trilyon liradır. Çok fazla edebiyat cümlesine gerek yok.220 trilyonda ordu için çok çok çok büyük bir paradır.
Ordukent: Fiskobirlik"in bugününde suçlu kim?
Şahin: Fiskobirlik benim kuruluşum. Ben ortağıyım. Fiskobirlik benim için kendini feda etti. Fiskobirlik fındığın para etmesi için kendini feda etmiştir.1 milyon liradan 5 milyon liraya bu ürün Fiskobirlik sayesinde gelmiştir
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.