Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü (KTAE) Bitki Koruma Bölüm Başkanı Dr. Kibar Ak, son yıllarda Amerikan beyaz kelebeğinin Samsun ili ve çevresinde yüksek popülasyonlara ulaşarak önemli zararlara neden olduğunu söyledi.

Dr. Kibar Ak, kelebeğin, iki yüzden fazla konukçusu bulunmasına rağmen en çok tercih ettiği bitkilerin dut, akçaağaç, elma, kiraz, erik, fındık ve ceviz olduğunu bildirdi. Amerikan beyaz kelebeğinin yılda iki döl verdiğini ifade eden Dr. Kibar Ak, birinci dölün genellikle haziran ayında görüldüğünü ve bu dölün larvaları daha açık renkte, Ağustos ayında görülen 2. dölün larvaların ise koyu siyah ve kahverenginde olduğunu ifade etti.

Ak, "Son yıllarda Amerikan beyaz kelebeği Samsun ve çevresinde yüksek
popülasyonlara ulaşarak önemli zararlara neden oluyor. Ağustos ayında görülen 2. dölün popülasyonu ve zararı Haziran'da görülen 1. dölden daha fazladır. Amerikan beyaz kelebeğinin yumurta kümelerinden çıkan larvalar, ilk önce yaprağın alt yüzeyinde ipeksi ağlar örerler, sonra gitgide ağı artırarak daldaki diğer yaprakları da bağlarlar.

Genç larvalar yaprağın alt kısmında beslenir. Daha sonra yaprağın üst yüzeyine geçerek yaprakları tahrip ederler. Yaprakların alt ve üst kısmında beslenen larvalar olgunlaşıp ağlardan çıkarak bireysel yaşamaya başlar ve yaprakları sadece ana damar kalacak şekilde yemeye başlar.

Bölgemiz itibariyle fındık bahçeleri bu zararlı bakımından son derece önem arz etmekte olup, fındık bahçelerinde meyvelerdeki zararı önemsenmeyecek kadar az ve nadirdir. Asıl zararı sadece damarlar kalacak şekilde yaprakları yiyerek bitkinin yapraksız kalmasına neden olurlar.

Ağustos ayından itibaren yapraksız kalan bitkinin özümleme yapacak organları tahrip olduğundan konukçusu olan bitkiler bir sonraki yıla güzsüz girmekte, kış soğuklarından daha fazla etkilenebilmekte ve verimin düşmesine neden olmaktadır" dedi.

KELEBEK İLE MÜCADELE

Amerikan beyaz kelebeği ile mücadele konusunda bilgi veren Dr. Kibar Ak, şunları söyledi: "Mekaniksel Mücadele: 1. döle karşı haziran ve 2. döle karşı ise Ağustos ayında yapılır. Bu aylarda Amerikan beyaz kelebeğinin her iki dölünün larvaları olgun larva olup bireysel olarak oburca beslenmeye başlamadan bulaşık ağaçlar üzerinde ağ içinde bulunan larva kümeleri kesilip imha edilmelidir.

Kimyasal Mücadele: Amerikan beyaz kelebeği ile bulaşık olan bahçelerde ilaçlı mücadele, Haziran ve Ağustos aylarında larvalar yapraklarda beslendikleri ve ağlarını örmeye başladıkları dönemde (larvaların 2. ve 3. gelişme döneminde) yapılmalıdır.

Larvaların genç döneminde yapılan kimyasal mücadele daha etkili ve kolay olmakta, aynı zamanda larvalar bireysel olarak oburca beslenmeye başlamadan zararları önlenmiş olmaktadır. Her bir döle karşı uygun bir şekilde yapılan bir ilaçlama yeterlidir.

Fındık dışında diğer meyvelerde yapılacak mücadelelerde hasat dönemlerine dikkat edilmelidir. Örneğin dut ağaçlarına karşı birinci döle karşı Haziran'da yapılacak mücadelede dutun hasat döneminde olduğu dikkate alınarak kimyasal mücadele yapılmamalıdır.

Kimyasal mücadele Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından bu zararlı için ruhsatlandırılan ilaçların herhangi biri ile yapılabilir. Kullanılacak ilaçlar tavsiyesine uygun şekilde kullanılmalıdır."