Fındıkta, sadece iç piyasa dinamikleri gözetilerek belirlenen fiyatların oluşturduğu teşvik etkisi nedeniyle, ülkemiz ile benzer iklim yapısına sahip ülkelerde bu ürünün dikiminin hızla arttığı bildirildi.

Türkiye"nin komşuları Gürcistan ve Azerbaycan başta olmak üzere başlayan fındık dikim furyasına Güney Amerika ülkeleri de katıldı. Arjantin"de yapılan deneme üretimlerini takiben daha uygun iklim koşulları ve alanların bulunduğu Şili"de üretim hızla artmaya başladı. Önümüzdeki 10-15 yıl içerisinde Şili"de üretilen fındık miktarının bugünkü İtalya üretim miktarına ulaşması bekleniyor. Benzer biçimde, Ermenistan, Ukrayna, Bulgaristan ve Romanya"da da dikimlerin yapıldığı biliniyor.

Konuyla ilgili açıklama yapan Ulusal Fındık Konseyi ile İstanbul Fındık ve Mamülleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu üyesi Ali Haydar Gören, fındıkta 1964"den bu yana devlet adına yapılan destekleme alımlarının, son yıllarda tarihinin en yüksek düzeyine ulaştığına dikkat çekti. Gören, özellikle fiyat noktasında ulaşılan noktanın uluslararası pazarlar için fındığı cazip bir ürün haline getirdiğini belirterek “Özellikle yüksek fiyat politikaları ve istikrarsız seyirler, başta doğu komşularımız olmak üzere dünyanın bir çok yerinde fındık ekimini adeta teşvik etmiştir, etmektedir.

Kişi başına düşen GSMH"nın düşük olduğu bir kişinin aylık gelirinin çok düşük olduğu Gürcistan ve Azerbaycan için mevcut fiyatlar bu ürünü cazip hale getirmektedir. Dünya fındık üretim ve tüketimi belli bir dengede yürümektedir. Tüketimin yıllık ortalama 750-800 bin ton, üretiminin ise 1 milyon ton seviyelerinde gerçekleşmesi mevcut halde bile arz fazlası yaratıyor.

Bu durumda alıcılar en kaliteli fındığı en ucuza nasıl alırız bunun çabası içindeler. Destekleme alımlarıyla kabuklu fındığın kilosunun 4 dolarlar civarında tutulması, ekonomik olarak diğer ülkelere çok cazip gelmektedir. Bu da bu ülkelerde plantasyonları hızlı bir şekilde geliştiriyor“ dedi.

Bugün Azerbaycan"da 30 bin, Gürcistan"da ise 50 bin ton civarında bir fındık üretildiğini kaydeden Gören “Önümüzdeki süreçte, bu üretimin çeşitli şekillerde verilen desteklerle hızla artması da söz konusudur. Şartlar bu şekilde geliştiği sürece, yeni fındık üreticilerinin fiyatları uluslarası alıcılar tarafından daha cazip hale gelecek ve Türk fındığının pazarlaması giderek zorlaşacaktır.

Ayrıca, Türkiye için tek tehdit Azerbaycan ve Gürcistan değildir. Karadeniz çevresindeki diğer ülkeler ve Güney Amerika"da dikili alanlar her gün artıyor. Şimdilik, fındık üretim ve ihracatında lider konumunda olan Türkiye, arz fazlası nedeniyle en büyük sorunu yaşayan ülke olacak ve sıkıntılar birbirini izleyecektir.

Yapılacak; uygun ve istikrarlı fiyatlarla, Amerikan"ın bademde yaptığını gerçekleştirerek, rakip olabilecek ülkeleri saf dışı ederek, büyük bir pazarlama ağı kurabilmektir. Aksi takdirde her geçen gün daha zor olacaktır” diye konuştu.