İsrail"in Gazze"ye yönelik saldırısı dünyayı ikiye böldü. Batılı kapitalist ülkelerin neredeyse tamamı İsrail"in yanında saf tutarken Küba, Venezuela, Bolivya, İran , Vietnam, Hindistan ve Çin, İsrail'in karşısında konumlandılar.

İsrail"in Gazze"ye yönelik saldırısı dünyayı ikiye böldü. Başta emperyalist ülkeler olmak üzere Batılı kapitalist ülkelerin hemen tamamı İsrail"in yanında saf tuttular. ABD ve İsrail"le sıkı ticari ilişkileri olan Arap ülkelerinin hükümetleri ve Türkiye gibi ülkeler de, görünürde İsrail"i kınayan açıklamalar yapsalar da, siyasi olarak bu kampın içinde yer aldılar. Bu ülkelerin yöneticilerinin yıllardır bilinen bir yöntemi uygulayarak, cılız itirazlarla iç kamuoylarında oluşan tepkiyi azaltmayı amaçladıkları görülüyor.  

Filistin halkının yanında yer alan ülkeler ise ABD ve AB emperyalizmine direnen ve yönelimlerini bu doğrultuda belirleyen ülkeler. Küba, Venezuela, Bolivya, İran, Vietnam, Hindistan ve Çin bu ülkelerin başlıcaları. Batılı ülkelerden sadece Norveç, İsveç ve İspanya açık bir dille İsrail"i kınadılar. Özellikle Avrupa ülkeleri, kamuoylarının İsrail"e karşı giderek büyüyen tepkisinin rahatsızlığını yaşıyor.  

İsrail"in Gazze"ye saldırısına karşı ülkelerin resmi tepkileri şöyle : 

ABD 
Hava saldırılarının hemen ertesinde açıklama yapan Condoleezza Rice, İsrail"e yönelik füze saldırılarını kınadıklarını ve şiddetin sorumlusu olarak Hamas"ı gördüklerini söyledi. Başkan Bush"un açıklaması da İsrail"i destekler nitelikteydi. Yeni başkan Obama"nın Bush"un tavrını destekleyen tutumu, tüm dünyada estirilen “liberal-demokrat Obama” balonunun beklenenden erken patlaması olarak yorumlanıyor. Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi"nden herhangi bir karar çıkmasını da engelleyen ABD, uluslararası arenada İsrail"e tam desteğini sürdürüyor.  

AB ve Avrupa Ülkeleri 
Avrupa Birliği, birçok konuda olduğu gibi, Gazze konusunda da tutarlı bir tutum sergileyemedi. Dönem Başkanı Çek Cumhuriyeti"nin, olayları “İsrail"in kendini savunması olarak gördüğünü” belirten erken açıklaması, AB tarihinin önemli gaflarından biri olarak kayda geçti. Çek Cumhuriyeti, daha sonra yaptığı açıklamada, olayın genç sözcü Jiri Potuznik'in tecrübesizliğinden kaynaklandığını söyledi.  

Başlarda sessiz kalan ya da üstü örtülü de olsa İsrail terörünü onaylayan Avrupa ülkelerinin zamanla daha tarafsız bir tutuma doğru kaydıkları gözleniyor. Bunda Avrupa"nın hemen her ülkesinde yürütülen kitlesel protestoların ve İsrail karşıtı eylemlerin etkisi var.  

AB ülkelerinin olaylar karşısında hızlı ve net bir tavır sergileyememelerinin bir sebebi de Hamas"ın AB"nin terör ögütleri listesinde yer alması olarak gösteriliyor.   

Fransa 
Fransa Devlet Başkanı Sarkozy, önce İsrail"i orantısız güç kullanımıyla suçlarken, daha sonra ağız değiştirerek olaylardan Hamas"ı sorumlu tuttu.  

Almanya 
Almanya, saldırıların ilk gününden itibaren olaylardan Hamas"ın sorumlu olduğunu belirterek, İsrail"in kendini savunma hakkını kullandığını iddia etti.  

İngiltere 
İsrail"in halkını koruma zorunluluğunu anladığını belirten ve her iki tarafı ateşkese davet eden İngiltere Dışişleri Bakanlığı"nın açıklaması da İsrail"i destekler nitelikteydi.  

İspanya 
İspanya Başbakanı Jose Luis Rodriguez Zapatero,  Gazze Şeridi'ndeki saldırılarından dolayı İsrail'i uyardı. Zapatero, İsrail'in eylemlerinin barış ve güvenliğe ulaşmanın yolu olmadığını, İsrail'in orantısız güç kullanmasının uluslararası hukukun ihlali olduğunu söyledi. 

Portekiz 
Portekiz Dışişleri Bakanlığı"nın açıklamasında Gazze"deki insani durumdan İsrail ordusunun kara harekatı sorumlu tutulurken, acil ateşkes çağrısı yapıldı.  

İsveç 
Tüm İsveç"e yayılan kitlesel gösterilerin ardından, Dışişleri Bakanı Carl Bildt, İsrail saldırılarını sert bir dille kınadı ve kara harekatının sorunun çözümünü tamamen olanaksız hale getirdiğini söyledi.  

Norveç 
Norveç Dışişleri Bakanı Jonas Gahr Störe, ülkesinin büyük sivil kaybına sebep olan savaşa öfke duyduğunu ve İsrail"in bir an önce askerlerini geri çekmesini istediklerini söyledi.  

Polonya 
Polonya Dışişleri Bakanlığı tarafından ateşkes çağrısı yapılırken, Polonya"nın, Hamas"ın İsrail"e yönelik saldırılarını kınadığı belirtilerek, açıkça İsrail yanlısı bir tutum takınıldı.  

İtalya 
Saldırların ilk gününden itibaren büyük kitle gösterilerine sahne olan İtalya"da sağcı hükümet tüm tepkilere rağmen İsrail yanlısı tutumundan vazgeçmiyor. Son olarak, Dışişleri Bakanı Franco Frattini, BM Güvenlik Konseyi"ni Gazze"ye müdahaleye çağırdı. Frattini, taleplerinin ABD tarafından informal biçimde ifade edilen “uluslararası gözlemciler” ya da barış gücü konuşlandırılması çözümü ile aynı olduğunu söyledi.  

Rusya 
ABD ve AB"nin tepkilerine karşın Hamas"la ilşkilerini sürdüren Rusya, İsrail saldırılarına beklendiği kadar sert tepki vermedi. Rusya"nın tepkisi, taraflara yapılan ateşkes çağrısı ve  Dışişleri Bakan Yardımcısı Aleksander Saltanov'un bölgeye giderek İsrail Dışişleri Bakanı Tzipi Livni ile görüşmesi oldu. Livni, Saltanov"un arabulucuk teklifini reddetti. Rusya"nın aktif rol alamaması, yorumcular tarafından iç ekonomik sorunlara kilitlenmiş olmasına bağlanıyor.  

Ukrayna 
Her iki tarafa ateşkes çağrısı yapan Ukrayna, olaylardan Hamas"ın füzelerini sorumlu tutarak Avrupa ülkeleriyle aynı tavrı takındı. 
 
Gürcistan 
ABD yanlısı sivil toplumcuların yoğun faaliyette olduğu Gürcistan, İsrail yanlısı sokak gösterisi yapılan belki de tek ülke oldu. ABD yanlısı örgütler ve işbirlikçi Gürcistan hükümeti tarafından organize edildiği anlaşılan gösteride, bir grup üniversite öğrencisi İsrail lehinde sloganlar attı. Gürcistan hükümeti, açık biçimde İsrail"i destekliyor.  
 
Arap Ülkeleri 
Arap Birliği, İsrail saldırılarının ilk gününden itibaren, daha çok, olayın insanlık boyutunu vurgulayan açıklamalar yaptı. Kahire"de toplanan Arap Birliği Parlamentosu"na Iraklı ve Libyalı temsilcilerin Mısır"a yönelik “İsrail"le işbirliği” suçlamaları damga vurdu. Hamas ve İsrail arasında arabuluculuğa soyunan Mısır"ın, İsrail"le işbirliği yaptığı ortaya çıkmıştı. Arap Birliği toplantıları Gazze"ye uluslararası güç gönderilmesi konusunda kilitlenmiş durumda. Bunun, Mısır ve Suudi Arabistan gibi ülkeler tarafından desteklenen gizli bir ABD planı olduğu söyleniyor.  

Arap ülkeleri içinde sadece Suriye, İsrail"e karşı net ve sert bir tavır alabilmeyi başardı. Başkan Esad, İsrail"in Gazze"ye yönelik saldırılarını “katliam” olarak nitelerken, Dışişleri bildirisinde İsrail saldırılarının barbarca terörist eylemler olduğu belirtildi.  

Türkiye 
Türkiye hükümeti olayların başlangıcından itibaren İsrail"e yönelik sert bir tavır almışlık görüntüsü gayreti içinde. Bir İsrail gazetesi Başbakan Erdoğan"ın İsrail"le askeri ilişkileri kesmeyi düşündüğünü yazdı. Ancak geçmişte İsrail"in Lübnan"a saldırması gibi süreçlerde de halkın tepkisini göğüslemek için yüksek perdeden konuşan AKP hükümetinin dişe dokunur bir eylemde bulunmadığı biliniyor. Gazze konusunda da, gözlemciler, AKP"nin ABD ve İsrail"e karşın adımlar atamayacağını belirtiyorlar. Nitekim hükümet, çeşitli kitle örgütleri ve siyasi partiler tarafından İsrail"le ilişkileri kesme ya da dondurma çağırlarını duymazlıktan geliyor.  

Hükümet Sözcüsü Cemil Çiçek tarafından dile getirilen, Gazze"ye asker gönderme arzusu ise ABD ve İsrail"in bölgedeki orta erimli hedefleri ile örtüşüyor. 
 
İran 
İran, Gazze"de olanları soykırım olarak nitelerken İsrail"in durdurulması için aktif çaba gösteriyor. Özellikle Çin ve Norveç gibi bazı Avrupa ülkelerinin tutumunda İran"ın çabalarının etkili olduğu söyleniyor. İran Meclisi İnsan Hakları Komisyonu, uluslararası kurumlara yazdığı bir mektupla, İsrail"in savaş suçlusu olarak yargılanması gerektiğini bildirdi.

Venezuela  
İsrail saldırılarına en sert tepkiyi verenlerin başında Venezuela Devlet Başkanı Hugo Chavez geliyor. Chavez, İsrail'in Gazze Şeridi'ne saldırısını kınayarak, İsrail'i ''katil ve soykırımcı'' olarak niteledi. Hugo Chavez, televizyonda yayınlanan konuşmasında, ''İsrail hükümetini katil ve soykırımcı olarak ilan etmek gerekir'' dedi ve dünyaya ayağa kalkma çağrısı yaptı. Chavez yönetimi, İsrail saldırısına karşı dünyadaki en ileri tepkiyi göstererek İsrail Büyükelçisi'ni ülkeden kovdu.  

Küba 
İsrail saldırılarını sert bir biçimde kınayan Küba, soykırımvari İsrail askeri saldırılarının derhal kesilmesini istedi, uluslararası kamuoyunu katliamı kınamaya ve Filistin halkına karşı saldırıların derhal kesilmesini istemeye davet etti. Küba, kahraman ve cefakar Filistin halkıyla en derin dayanışma ve yardım duygularını yineledi. 

Bolivya 
Bolivya Dışişleri Bakanlığı geçtiğimiz hafta yaptığı bir açıklamayla İsrail ordusunun Gazze"de yaptıklarını "cinayet" olarak niteledi ve İsrail"i şiddetle kınadı. Ayrıca Bolivya, BM Genel Kurulu ve Güvenlik Konseyi"ni İsrail"i kınamaya çağıran ilk ülkelerden biriydi.  

Hindistan 
Hindistan Dışişleri Bakanlığı, geç gelen bir açıklamayla İsrail"in Gazze"ye yönelik saldırısını sert eleştirdi. Hindistan aynı zamanda Gazze"deki siviller için 1 milyon ABD doları tutarında yardım ayırdığını açıkladı. 

Çin 
Çin Dışişleri Bakanı Yang Jiechi, İran Dışişleri Bakan Yardımcısı ile yaptığı görüşmede, saldırılardan dolayı İsrail"i kınadığını ve Çin"in yaşanan insanlık trajedisi karşısında şoke olduğunu bildirdi.  

Vietnam 
Vietnam"ın Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi"ndeki temsilcisi Le Luong, İsrail"in Gazze"ye yönelik saldırısının kabul edemez olduğunu söyleyerek, İsrail askerlerinin derhal Gazze"yi terk etmesini istedi.  

SolHaber