Gectigimiz yil yuzbinlerce Karadenizlinin sokaklara dokulmesine neden olan findik konusunda, bu yil da endiseli bir bekleyis basladi. Findik hasadinin baslamasina sayili gunler kalmasina ragmen, hukumet iktidar hala daha taban fiyati aciklamasi bir yana nasil bir alim politikasi izleyecegine iliskin bir yol haritasi ortaya koymadi.

Durum bu olunca bu yil findik fiyatinin 2 YTL"ye kadar dusebilecegi iddialarina hem uretici, hem de bolge esnaf odalari tepki gosteriyor.

Findik piyasasi Hamburg"ta

Dunya findik uretiminin yuzde 75"inin Turkiye"de yapilmasina ragmen, fiyatlar Almanya"nin Hamburg kentindeki borsada belirleniyor. Turkiye findik konusunda hicbir stratejisinin olmamasindan dolayi, dunya piyasalarinda soz sahibi degil. Bu durum dogal olarak Turkiye"deki milyonlarca findik ureticisinin magdur olmasi anlamina geliyor.

Findik ureticisi tek gecim kaynagi olan findikta artik "agaclari sokup sokmeme"nin hesabini yapiyor. Peki Turkiye"de 2005 yilinda 8 YTL"ye kadar yukselen findik fiyatinin daha sonra 2,5 YTL"ye kadar dusmesinin sebebi ne? Ureticiye gore, findik fiyatlarini maliyetler degil, yabancilarin elinde olan serbest piyasa kurallari belirliyor.

Sahipsizligin fiyati

Giresun Esnaf ve Sanatkarlari Odalari Birligi Baskani Ali Kara, findik fiyatini belirlemede gecerli olan serbest piyasa fiyatini "sahipsizligin fiyati" sozleriyle ozetliyor.

Turkiye"nin sektordeki uretimde dunya devi olmasi da pek bir onem tasimiyor. Cunku bu uretimle dogru orantili bir tarim stratejimiz yok. Sozgelimi findikli cikolatanin olmadigi ulke bulamazsiniz. Ama buna ragmen uygulanan IMF politikalari nedeniyle ulkemizdeki findik ureticisine "sakin findik agaci dikme" diyor.

Hatta bir ara Bakanlar Kurulu karariyla Karadeniz"de cok sayida findik tarlasi koparilarak yerine kizil agaci dikildi.

Yuzbinler Ankara"ya yuruyecek

Giresun Esnaf ve Sanatkarlari Odalari Birligi Baskani Ali Kara, “Findikta verdigimiz mucadeleyi siyaset olarak algilayanlara, gercekleri duyma ve gorme ozurlerinden bir an once kurtulmalarini oneriyoruz” dedi. Findigin Karadeniz halki icin ekmek ve hurriyet oldugunun altini cizen Kara, “Findik bahceleri de, vatanimizdir” diye konustu. Kara, sunlari soyledi: “Verdigimiz mucadelenin ekmek, hurriyet ve vatan mucadelesi oldugunu hala algilamayip yok sayanlar bilmelidir ki, bizler 30 Temmuz"da 100 binler olarak sahile vuran Karadenizliler. Ekmegimizle oynanmaya devam edildiginde dalgalanarak Ankara"ya ulasacaktir.”

BTP findiga 2002"de 10 YTL vermisti

BTP findiga 2002"de 10 YTL fiyat bicmisti. BTP Genel Bskani Prof. Dr. Bas da, findigin Karadeniz halkinin herseyi oldugunu dile getirmisti.

Bagimsiz Turkiye Partisi (BTP) Genel Baskani Prof. Dr. Haydar Bas, findigin Karadeniz halkinin he seyi oldugunu dile getirerek, her yil periyodik olarak ortaya cikan findik krizinde sorumlunun "iktidar" oldugunu vurguladi.

BTP Genel Baskani Prof. Dr. Bas, “Turk milletine nefes aldirtacak projelerin sahibi BTP"dir. Kadin–erkek her Turk vatandasina 500 YTL vatandaslik maasi baglanmasi projesi BTP"nin projesidir. Asgari ucretin 2 bin YTL yapilacagi projesi BTP"nindir” dedi.

BTP ne yapacak?

BTP iktidarinda findik ve cay gibi Karadedeniz Bolgesi icin hayati onemi haiz olan urunlerin fiyatini "uretici kooperatifleri ile uretici birlikleri" tayin edecek. BTP, 2002"de findiga 10, caya 1,5 YTL fiyat vermisti. Prof. Dr. Bas, 2007 yilinda yaptigi bir aciklamada, bolgede findiga dayali sanayi tesisleri kurulacagini ve bu sekilde bolge ekonomisinin gelisecegini soyledi. Kurulacak sanayi tesislerinin ardindan istihdamin artacagini ve issizligin azalacagini belirten BTP Genel Baskani, findigin da deger kazanacagini ve once 15, sonra da 20 YTL"ye cikarilacagini vurgulamisti.

Ciftciye avans verilecek

Prof. Dr. Bas, Duzce"de halka hitaben yaptigi bir konusmada da, findik ureticisinin avans sistemi ve alim garantisi ile dogrudan desteklenecegini de belirterek, “Kismet olursa, ta Ocak ayinda yani henuz findik dalinda bitmeden 7–8 ay once geleceksiniz devlet babaya, ureteceginiz findigin parasinin yuzde 50"sini pesin olarak alacaksiniz. Geri kalan yuzde 50"sini de findiginizi teslim ettiginiz gun alacaksiniz. Yani urununuzu elden cikardiginizda devletten bir tek kurus alacaginiz kalmayacak” ifadelerini kullanmisti.