Mağdurların önemli bir bölümü saldırılarda kötürüm kalırken, binlerce Irak'lı da yakınında meydana gelen bombalı saldırı nedeniyle girdiği şoktan kurtulamayarak felç kalıyor. Bir kısmı da doğuştan engelli.

Irak'taki koalisyon güçlerinin kanlı hatalarının yanı sıra, ülke çapında devam eden saldırılar, 1 milyon insanın yaşamına mal olurken, şiddet 22 milyonluk Irak'ta 1 milyon kişinin de sakat kalmasına yol açtı.


Uluslararası Engelliler Örgütü (NIO) ile Irak Sağlık Bakanlığı'nın yaptığı saha çalışmalarına göre ülke çapında yaklaşık bir milyon engelli bulunuyor. Sağlık Bakanlığı'na bağlı Engelliler Bölümü Genel Sekreteri Sabah el-Rubayi, 2003 savaşından sonra ülkedeki engellilerin oranının yüzde 30 arttığına dikkat çekti.


Irak Engelliler Federasyonu Kerkük Rehabilitasyon Merkezi Müdürü Muhammet Mehdi Salih, saldırı ve şiddet olayları nedeniyle Kerkük'te en az 5 bin Iraklının bulunduğunu belirtirken, "Maalesef bu oran her geçen gün artıyor. Terör ve saldırı, insanları bu hale getirdi" dedi. Rehabilitasyon merkezlerinde halka hizmet vermeye çalıştığını anlatan Salih, tek temennisinin bu oranın daha fazla yükselmemesi olduğunu vurguladı.


İran-Irak savaşında yaralanıp sakat kaldığını söyleyen Azad Nazari isimli Iraklı ise, Bağdat'ta gördüğü tedavinin ardından yaşamını Kerkük'te sürdürdüğünü söylerken, özürlülerle ilgili kentte faaliyet gösteren rehabilitasyon merkezinde kendine yeni bir iş sahası kurduğunu anlatarak, bulundukları rehabilitasyon merkezinin en az 3 kez bombalı saldırı ile karşı karşıya kaldığını ifade etti.


2004 yılında gerçekleşen bir bombalı saldırının ardından yaşadığı şok üzerine felç kalan Hüda Abdullah isimli Iraklı da, durumundan dolayı oldukça zorlandığını, ancak evinde yakınlarının yardımı sayesinde bu zorluğu aştığını kaydederek, savaşın yalnızca engelli insan üretmediğini, bütün Irak'ı perişan ettiğini sözlerine ekledi.

Fatıma Barzan isimli Iraklı Arap bayana göre de Irak'taki durum içler acısı. "Savaş ve saldırılar bizi bu hale getirdi" diyen Barzan, "Ülkede ne yaşam kaldı, ne yaşam malzemelerini oluşturan ihtiyaç maddeleri. Biz sakat kaldık. İş, su, elektrik yok. Hayatımız çok kötü. Eğer buna hayat denirse; işte bizim hayatımız da bu" şeklinde konuştu.


Irak'ta engelli sıfatındakilerin yarısının şiddetli işitme bozukluğu yaşadığı kaydedilen raporlarda, binlerce şiddet mağduru Iraklının ise işitme duyusunu tümüyle yitirdiği vurgulanıyor.


Uzmanlar, saldırılarda tekerlekli sandalyeye yada koltuk değneğine mahkum olanlar ile şoktan dolayı felç geçirenlerin kafatasında meydana gelen hasarların kalıcı hasar bıraktığına işaret ediyor.


İngiliz kamuoyu araştırma şirketi Opinion Research Business (ORB), 2008 yılı başında Irak'ın 18 vilayetinden 15'ini kapsayan araştırmasında, ülkedeki işgalin 1 milyon 30 bin insanın yaşamını yitirdiğini, 2 milyon dul kadın ile 6 milyon yetim ve öksüzün kaldığını ortaya koymuştu.


BM Mülteciler Komiserliği ise, işgalden bu yana ülkesini terk eden Iraklı sayısını ise 4 milyon olarak belirtmişti.