1923-1926 Yıllarında Ordu Esnafı 

Not: Resimler gelişi güzel yerleştirilmiştir.

Daha sonra isimleri ile birlikte tasnif ederek yayınlayacağız.

Nevzat AKATA

I.Dünya Savaşı ve Milli Mücadele döneminde yaşanan buhran,  bütün ülkede olduğu gibi Ordu’da da ticari faaliyetleri olumsuz yönde etkilemiştir. Bu dönemde özellikle dış ticaret yok denecek kadar azalmıştır. Cumhuriyetin kurulması ile birlikte bütün alanlarda olduğu gibi ticari alanda da yeni atılımlar gerçekleştirme çabasındaki Ordu’da biraz daha fazla çaba harcanması gerekliydi. Ticaretin önündeki en büyük engel ise ulaşım problemiydi. Çünkü bu yıllarda Ordu’nun diğer vilayetlere kara ulaşımı yok gibidir. Ulaşım deniz yoluyla sağlanmakta ancak genelde fırtınalı olan havalarda ise korunaklı bir iskelesi bulunmayan Ordu dışına çıkmak imkansız hale gelmekteydi. Bu problemlerin yanında zaten az sayıda şubesi bulunan düşük miktarda sermayeye sahip bankalardan da kredi temininde güçlükler çekilmekteydi.

 

Bütün bu zorluklara rağmen Ordu esnafı şehrin ticaretini ileriye götürmek için ellerinden geleni yapmaktaydı. Tarafımızdan bir çok kaynak taranarak tespit edebildiğimiz dönemin meslek grupları ve buralarda faaliyet gösteren esnaflar şunlardır:

     Fırıncılar

İbşiroğlu Ömer 
Hacı Mehmetzade Ahmet Nazif 
Asım Hüsnüzade Sait 
Kurtzade Yusuf Ziya   
Hamparsumoğlu Agop (Fatsa) 

 
Otelciler 
Zurnacızade Ali Kemal ve ortağı Süleyman Bey

Lazyan Mıgırdiç 
Mefriyan Penik 
Çamurzade Mehmet  
Çavuşzade Hafız Ali 
Hacı Ahmetzade Hüseyin  
Hacı Mehmetzade Hafız Ruşen  
Saraçzade Mustafa 
Şamizzade Hasan  
Sarı Mehmetzade Mehmet 
Kavrazzade İlyas  
Kara İbrahimzade Osman Nuri ve Abdülkadir 
Kahvecizade Süleyman 
Kemalzade Hikmet 
Gözükanlızade Ömer 
Müftüzade Osman Hilmi 
Melekzade Ömer 
Molla Ömerzade Durmuş  
Nuhzade Halis

Un ve İrmik Tüccarları 
Alaybeyzade  Muhlis 
Elizade Ahmet Hamdi 
Boğukzade Kadir 
Dikran Vartan 

Osman Ağazade Hasan Cemal 
Cordanzade İsa Cemalettin ve Ortağı 
Hacı Mehmetzade Ahmet Cemalettin 
Hekimzade Mustafa 
Dervişzade Ahmet Memiş 
Osman Ağazade Mahmut Kamil 
Faizzade Hasan Basri 
Ferhatzade Mehmet Fahrettin 
Furtunzade Tahsin ve Kamil 
Furtunzade Tahsin ve Kamil 
Furtunzade Yusuf Sırrı 
Kargızade Hakkı  

Kalfazade Ahmet  
Kademzade İhsan 
Gozlızade Cemal 
Kurtzade Yusuf Sırrı 
Gözükanlızade Salim ve Nezir 
Gözükanlızade Hacı Kazım 
Geğvezade ve Çolzade Ticarethanesi 
Tahsinzade Memiş  
 
Bakırcılar 

Hacı Ahmetzade Ahmet 
Hayrullah Ali Rıza 
Seferyan Tepek 
Kâhya Kara Yaşar 
Lazman Mıgırdiç 
Kara Ağaoğlu Ali(Fatsa) 
 
Bakkallar 
Çamur Mehmet 
Çavuşzade Hafız Ali 
Hacı Ahmetzade Hasan 
Hattatzade Şevket 
Sıraczade Mustafa 
Şakiroğlu Hasan 

Sarı Mehmetzade Mehmet 
Kavrazzade İlyas 
Kara İbrahimzade Osman Nuri 
Kahveci Süleyman 
Kenyelizade Emin 
Gözükanlı Mehmet 
Müftüzade Osman Hilmi 
Melekzade  Ömer 
Nüvecizade Halis 

 
Tuhafiye ve Hırdavat Tüccarları 
Tokatlızade Abdülkadir (Alsancak Ticarethanesi) 
Hacı Genç Ağazade Lütfü Fikri, Fikri ve Nurettin (Selim Ticarethanesi 
Hacı Kasım Ağazade Mustafa ve Hamdi Biraderler 
Dervişzade Cevdet 
Zalzade İsmail Hakkı 
Osman Ağazade Mustafa Vehbi 
Gök Hüseyinzade Emin(İstikamet Mağazası) 

Sofuzade Ali Rıza (Hilal Tuhafiye) 
Şeyhzade Nevzat  
İsmail Çebizade Hasan 
Eminzade İbrahim   
Sarı Mehmetzade Mustafa 
Emihakzade Ethem 
Sofuzade Recep Mahdumu İsmail, damadı İzzet 
Molla İsmailzade Hafız Hüseyin 
Şatırzade Hacı Mahmut ve mahdumları (Fatsa) 
Hacı Asımzade Şükrü (Fatsa) 
Osman Efendizade Şükrü (Güneş Ticarethanesi, Fatsa) 
Hacı İbrahimzade Biraderler (Fatsa) 
Bursalızade Hayri ve Mahdumu Sami (Fatsa) 
Topalzade Ali ( Fatsa) 
Emin Ağazade Hasan Rüştü ( Ünye) 
Karakuşluzade Mustafa ( Hacı Bey , Ünye) 
Gülşenzade Hafız Kenan (Ünye) 
Arif Kadızade Sait (Ünye) 
Fettah İsazade Abdullah (Ünye) 
Yazarbaşızade Hamdi (Ünye) 
 
Manifaturacılar 
Azaklızade ve İmamzade Haşim 
Azaklızade Hafız Osman 
Azaklızade Mehmet Emin 
Antresyan Vartan 
Ahmetzade Hamit  Abbas ve Adil

Emir Hacızade Zühtü 
İsmail Hüseyinzade Hüsnü 
İsmail Hüseyinzade Yakup 
Bakkalzade Mustafa 
Büyük Limanlızade Ahmet Hidayet 
Bodurzade Şevket 
Pamukzade Cemal 
Hacı İbrahimzade Şevki ve Murat 
Hacı Bilalzade Hafız Ali 
Hacı Bilalzade Ahmet Fazıl 
Hacı Mehmetzade Şaban 
Hacı Hüseyinzade Mustafa 
Hacı Ahmetzade Ahmet 
Hızırzade Hasan 
Cordanzade Osman 
Zerezade İsmail 
Şeyhzade Salih 
Sofuzade Ali Rıza 
Asım Hüseyinzade Hamdi 
Ömer Kadızade Ahmet Hamdi 
Faizzade Mustafa 
Faizzade Hacı Kamil 
Furtunzade Mehmet 
Furtunzade Kamil ve Mehmet 
Furtunzade Rıfat 
Kalyoncuzade Salih Zeki 
Kalicyan Karnik 
Letozzade Osman 
Veli Efendizade Vehbi 
Kargızade İsmail Hakkı 
Hidayetzade Cemalettin 
Yüzbaşızade Osman 
İlyaszade Hacı Ali ve Ortağı (Ünye) 
Emin Ağazade Hüseyin (Ünye) 
Emin Ağazade Fahri (Ünye) 
Hacı Mahmutzade Hacı Ali (Ünye) 
Deli Mehmetoğlu Hasan (Ünye) 
Taşcızade İdris (Ünye) 
Tavrizade Süleyman Sabit (Ünye) 
Arif Kadızade Sait (Ünye) 
Osman Ağazade Hasan Fahri (Ünye) 
Osman Ağazade Mehmet (Ünye) 
Alemdarzade Atıf (Ünye) 
Aşıkzade Mehmet (Ünye) 
Garipzade Asım (Ünye) 
Kuyumcuzade Osman (Ünye) 
Kefelizade Sadık (Ünye) 
Kölezade Atıf (Ünye) 
Mütekait Sami (Ünye) 
Müftüzade Fahri (Ünye) 
Nailbendzade Mehmet Bekir (Ünye) 
Emir Alizade İbrahim (Fatsa) 
Eminağazade Mahdumları(Fatsa) 
İsmail Kamiloğlu Cemil (Fatsa) 
Uzun Hacızade Mehmet (Fatsa) 
Okrabiloğlu Mehmet (Fatsa) 
Yazarbaşızade Rasim (Fatsa) 
Takazade Cemal (Fatsa) 
Tellizade Recep (Fatsa) 
Çavuşoğlu Mustafa (Fatsa) 
Çörenlikoğlu Recep (Fatsa) 
Hacı Hüsnüzade Kardeşler (Fatsa) 
Hacı Hüsnüzade Mehmet Ali (Fatsa) 
Hahodzade Nazım (Fatsa) 
Hacı Alizade Şerif (Fatsa) 
Hacı Hakkızade Mehmet (Fatsa) 
Hacı Hatipzade Celal (Fatsa) 
Hasan Ağazade Rıza (Fatsa) 
Hüseyin Efendizade Hüseyin (Fatsa) 
Serdarzade Ahmet (Fatsa) 
Serdarzade Hamdi (Fatsa) 
Sahlazade Cemil (Fatsa) 
Şatırzade Muammer (Fatsa) 
Sarı Fakızade Hamit (Fatsa) 
Sofuzade Hüseyin (Fatsa) 
Topalzade Osman Nuri (Fatsa) 
Kara Mustafazade Hamdi  (Fatsa) 
Kethüdaoğlu Hafız Mehmet (Fatsa) 
Gençoğlu Ali (Fatsa) 
Mehmetoğlu Eyüp (Fatsa) 
Menabitoğlu Cemal Tahsin (Fatsa) 
Mollazade Mehmet (Fatsa) 
Mollaoğlu Osman (Fatsa) 
Milaslızade Raif (Fatsa) 
Nurizade Ali Hüseyin (Fatsa) 
Vahapzade Bahri (Fatsa) 
Yamakzade İsmail (Fatsa) 
Yamakzade Mehmet (Fatsa) 
 
Tenekeciler 
Hacı Rüstemzade Yunus Nadi 
Hacı Rüstemzade Ali Rıza 
Türkizade Ahmet Nevzat 
Deri ve Köseleciler 
Hocazade Mustafa Rasim ( İstanbullu Rasim) 
Kölezade Süleyman 
Deli Hodoğlu Osman (Fatsa) 
Karakuşluzade Mustafa (Ünye) 
Arif Kadızade Sait (Ünye) 
 
Terziler 
Osman Fikri ve Mahdumları (Azm-i Milli Terzihanesi)

Hacı Mahmutzade Selahattin 
Hacı Hüseyinzade Yusuf 
Veli Mahmutzade Abdülkadir 
 
Doktorlar

İbrahim Namık Bey (Hükümet Tabibi)

Eyüp Sabri Bey (Sıhhıye Müdürü) 
Mehmet Kemal (Diş Tabibi)

Nazif Bey (Dahiliye) 
Ömer Lütfü Bey (Operatör) 
Beşir Fuat Bey (Dahiliye, Cildiye) 
Emin Bey (Hükümet Tabibi, Fatsa) 
 
Eczacılar 
Ali Şükrü Bey ( Şifa Eczanesi) 
Belediye Eczanesi 
 
Saatçiler 
Molla İsmailzade Hafız Hüseyin (Mavzer saatleri acentesi) 
Şekerci ve Pastacılar 
Şekerci Hafız Mustafa 
 
Attarlar 
İncikzade Ethem 
Gök Hüseyinzade Mehmet Emin 
Fındık , Fasülye, Mısır, Yumurta, Ceviz v.s gibi tarıma dayalı ürün tüccarları 
Elizade Ahmet Hamdi 
Aybeyzade Muhlis 
Hacı Mehmetzade Ahmet Cemal 
Hattatzade Kadir 
Dervişzade Ahmet Muhsin 
Dikran Vartanyan 
Cordanzade İsa Cemalettin 
Boğukzade Kadir 
Osmanağazade Hasan Cemal 
Osmanağazade Mahmut Kamil 
Faizzade Hasan Basri 
Ferhatzade Mehmet Fahrettin 
Furtunzade Ahmet Hamdi 
Kargızade İsmail Hakkı 
Kademzade İhsan 
Gözlüzade Cemal 
Kalfazade Ahmet Rıfat 
Gözükanlızade Salim 
Muhsinzade Mehmet 
Hekimzade Mustafa 
Gözükanlızade Hacı Kazım 
Veli Efendizade Vehbi 
Veli Efendizade Ethem 
Hidayetzade Cemalettin 
Geyvezade Murat ve Çolzade Mahmut Ali 
Allahverdizade Hüseyin 
Torunzade Halil 
Şeyhzade Rasim ve Sofuzade Dursun 
Furtunzade Halim 
Şatırzade Hacı Mahmut Sabri ve Mahdumları Asım Baha (Fatsa) 
Hacı Asımzade Şükrü (Fatsa) 
Osman Efendizade Şükrü (Fatsa) 
Bursalızade Hayri ve Mahdumu Sami (Fatsa) 
Topalzade Ali (Fatsa) 
Emin Ağazade Hasan Rüştü (Ünye) 
Karakuşluzade Mustafa (Hacı Bey, Ünye) 
Reiszade Hacı Hakkı (Ünye) 
Gülşenzade Hacı Kenan (Ünye) 
Arifkadızade Sait (Ünye) 
Fettah İsazade Abdullah (Ünye) 
Lülecizade Rıfat (Ünye) 
 
Kasaplar  
Süleymanoğlu Şakir 
Abdülkerimoğlu Fethullah 
Emir Alioğlu Serur (Fatsa) 
Şakirağazade Hüseyin (Fatsa) 
Kantariye Tüccarları 
Hacı Kasımzade Mustafa 
Zalzade İsmail Hakkı 
Şeyhzade Rasim ve Sofuzade Dursun 
Sofuzade Recep 
Osmanağazade Mustafa ve Hamdi Biraderler 
Kargızade İsmail Hakkı 
İbrişimzade Habip Biraderler(Ünye) 
İlyaszade Ahmet (Ünye) 
Sırma Bıyıkzade Biraderler(Ünye) 
Hacı Kantarzade Mehmet (Ünye) 
Hatipzade Hamdi (Ünye) 
Şahinyanzade Heyder (Ünye) 
Arif Kadızade Sait (Ünye) 
Giresunluzade Hacı Ahmet (Ünye) 
Giresunluzade Rıza (Ünye) 
Almazade Abdülkadir (Ünye) 
Reiszade Hacı Hakkı (Ünye) 
Fettah İsazade Abdullah (Ünye) 
Şatırzade Hacı Mahmut ve Mahdumları (Fatsa) 
Osman Efendizade Şükrü (Fatsa) 
Hacı İbrahimzade Biraderler (Fatsa) 
Bursalızade Ali (Fatsa) 
Topalzade Ali (Fatsa) 
İzzet Efendizade Atıf (Fatsa) 
 
Kunduracılar

Kibarzade Tevfik Efendi

Kibarzade Ali ve Mahdumları 
Kavrazzade Osman 
Kulaçzade Mehmet ve Mahdumu 
Sofuzade Hacı Mehmet 
Sofuzade Hasan 
Gönüloğlu Ahmet Usta 
Müezzinoğlu Mustafa 
Sarı Hüseyinoğlu Mustafa 
Emir Hasanoğlu Remzi (Fatsa) 
Usta Alioğlu İbrahim (FaHatsa) 
Didebanzade Rıfat (Fatsa) 
Meşehrizade Arif (Fatsa) 
Ali Osman Yayaoğlu Arif (Fatsa) 
Ali Osman Yayaoğlu Hikmet (Fatsa)  
 

Makine Bayii

Singer Makineleri Bayii Hatipzade Nurettin Bey

 
Kahvehaneler 
Fırıncızade Osman 
Sarı Mehmetzade Mehmet 
Kereste Tüccarları 
Uzun Hüseyinzade Halil 
Hacızade Yusuf Ziya 
Lezkizade Bilal 
Molla Yazıcızade Haşim (Ünye) 
Köseleciler 
Hocazade Mustafa Rasim 
Sofuzade Recep 
Karakuşluzade Mustafa (Ünye) 
Kireççiler 
Çolzade Abdurrahman 
Kullanılmış Elbiseciler 
Ömeroğlu Ömer 
Nailbendzade Şevki 
İçki Depoları 
Kara Mustafazade Osman 
Dinçzade Hacı İbrahim 
 
Manavlar 
Akhisarlızade Haydar 
Tatarzade Ziver 
Hayrizade Hatip Dursun 
Şirinyanzade İshak 
Şeyhzade Nevzat 
Hacı Ziya 
Felekzade Adil 
Felekzade Halis 
Kadızade Hasan 
Kadızade Abdullah 
Kara İbrahimzade Osman Nuri 
Koca Alizade Ahmet 
Kurtzade Ahmet Hamdi 
Ali Başzade Ahmet 
Melekzade Ali Galip 
Musa Başzade Mihran 
Musa Başzade Ali 
Kara Kayalızade Kahraman Kahya 
Veli Efendizade Vehbi 
Yüzbaşızade Rıza 
Yusuf  Efendizade Ahmet Nurettin 
 
Yemeniciler 
Sarı Hasanzade Mustafa 
Sofuzade Hacı Mehmet 
Kurbzade Osman Remzi